Her yerde baraj ve göllerde su seviyesi düştü, deprem merkezindeki o göldeki yükselme dikkat çekti
Son yıllarda yaşanan kuraklık nedeniyle her ilde barlarda ve doğal oluşum göllerinde su seviyesi düşmüştür. Elazığ’ın Sivrice ilçesinde yer alan, tarla derinliği Türkiye’de ilk sırada, 22 kilometre uzunluğunda ve 6 kilometre genişliğindeki Hazar Gölü 24 Ocak’ta meydana gelen 6.8 depremle yükseldi. Park alanlarındaki ağaçlardan bazıları tarafından Depremin oluşturduğu bilinen ve batık şehrin bulunduğu göl de sular altında kaldı. Fırat Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Jeoloji Bölümü Prof. Dr. Ercan Aksoy depremden sonra en az 1 metre yüksekliğe sahip olduğu düşünülen Hazar Gölü’ndeki su seviyesindeki değişimle ilgili bilgi verdi.
Hazar Gölü’nün tektonik kökenli bir göl olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Ercan Aksoy, “Oluşumunu ilgiye borçludur. Bu fay depremler üretir, ancak aynı zamanda ovalar dediğimiz havzaları da üretir. Bu havzaların bir kısmı suyla dolup Hazar Gölü gibi bir göl oluşturur. Göl kenarında arka arkaya 3 göl olması buna bir örnek. Bunlar tektonik göllerdir. Haritaya bakıldığında tektonik göllerin uzunluğu daha uzun ve genişliği dardır. Aralarında üç oran var. Gölümüz yaklaşık 7 kilometre genişliğinde ve 20 kilometre uzunluğundadır. Hatalardan oluştuğunu biliyoruz. Sadece tek bir parça değil. Bu hatalar birbirine göre sıçrayabilir veya bükülebilir. Arızanın kaymasına bağlı olarak kıvrımlar veya sıçramalar sıkıştırılır, yükselmeler meydana gelir veya çökmeler meydana gelir. “Buda havzalar veya göller yaratır.”
YÜZEYDE YERALTI SULARININ ARTIŞI TEK SEBEP
Bu tür göllerdeki su seviyesi değişikliklerinin tektonizma ile kontrol edilebileceğini vurgulayan Prof. Dr. Aksoy, “Göllerin beslenmesi belli. Yağışlar ve kaynaklar bu besini sağlar.
Hazar Gölü’ndeki en önemli beslenme, gölün dibindeki fayın kaynaklarıdır. Yüzeyden Hazar Gölü’ne gelen suları görebiliyoruz, çoğu göle ulaşıyor. Bunu yazın suya girdiğiniz yerlerden ve soğuktan anlayabiliriz. Depremden önce bir öncü başlar. Bu hareketlerle küçük depremler yaşıyoruz. 24 Ocak’ta meydana gelen 6,8 büyüklüğündeki depremden önce 2019 Nisan ve Aralık aylarında 5’ten fazla deprem olmuştur. Bunlar sırasında depremler nedeniyle o bölgedeki kayaların çatlak ve gözenekleri artmaktadır. Bu, yüzeye daha fazla yeraltı suyu gelmesi anlamına gelir. Ama bunun gerçeğini göstermemiz gereken, bu artışın ne zaman ve ne oranda gerçekleşmeye başladığıdır. Bunlar incelenecek konulardır. Veriler sağlıklı olarak değerlendirilebiliyorsa, tektonizmanın etkisi elbette bilinen ve bilinen bir şeydir. Göl seviyesindeki değişim oranlarının bilinmesi gerekmektedir. Şu anda akla gelen tek sebep yeraltı suyu yüzey kaplamasındaki artış olmalıdır. Çünkü 24 Ocak’ta deprem meydana geldi. Zaten yeraltı sularında ani bir değişiklik yok. Yüzeyden fazla su gelmediği için tek olasılığın kaynak olarak gölün dibine ulaşması olduğu söylenebilir ”dedi.
